Καθώς η τεχνητή νοημοσύνη ξεφεύγει σε όλο και περισσότερους δημιουργικούς τομείς, εγείρει ερωτήματα σχετικά με το πώς πρέπει να ορίσουμε την τέχνη
Η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται για τη δημιουργία έργων ζωγραφικής, εικόνων, ακόμη και γλυπτών, με μερικά να πωλούνται για χιλιάδες δολάρια. Χρειάζεται να επαναπροσδιορίσουμε τον ορισμό της τέχνης;
Στο σαλόνι ενός επιβλητικού σπιτιού στο αγροτικό Oxfordshire, παρακολουθώ έναν καλλιτέχνη ντυμένο με μπουντρούμια αργά και επίτηδες να βάζει στυλό στο χαρτί. Το χέρι της κινείται στον καμβά, τα σημάδια σταδιακά συνενώνονται σε ένα αφηρημένο πορτρέτο του εαυτού της.
Φαίνεται σαν μια στιγμή δημιουργικής έκφρασης. Αλλά αυτή δεν είναι μια συνηθισμένη καλλιτέχνις – είναι η πρώτη ανθρωποειδής καλλιτέχνιδα ρομπότ στον κόσμο, η Ai-Da. Σχεδιαστικά, η ίδια η ύπαρξή της θέτει υπό αμφισβήτηση πώς ορίζουμε την τέχνη και ποιος, ή σε αυτήν την περίπτωση, τι μπορεί να τη δημιουργήσει.
Οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης και τα ρομπότ όπως ο Ai-Da θα σημαδέψουν το τέλος της ανθρώπινης δημιουργικότητας και τέχνης ή μπορούν να αξιοποιηθούν για να αυξήσουν τις δικές μας δημιουργικές δυνατότητες;
Όταν ο Marcel Duchamp πρότεινε ένα πορσελάνινο ουρητήριο να θεωρείται τέχνη και το υπέβαλε για έκθεση στις αρχές του 20ου αιώνα στη Νέα Υόρκη, ανέτρεψε τον κόσμο της τέχνης στο κεφάλι του. Υποστήριξε ότι οτιδήποτε θα μπορούσε να θεωρηθεί ως τέχνη, εάν επιλεγεί από τον καλλιτέχνη και χαρακτηριστεί ως τέτοιο. Ήταν μια βαθιά επαναστατική σκέψη που αμφισβήτησε τις προηγούμενες αντιλήψεις για την τέχνη ως όμορφη, τεχνικά επιδέξια και συγκινητική.
AI v the Mind
Αυτό το άρθρο είναι μέρος του AI v the Mind , μια σειρά που στοχεύει να εξερευνήσει τα όρια της τεχνητής νοημοσύνης αιχμής και να μάθει λίγα πράγματα για το πώς λειτουργεί ο δικός μας εγκέφαλος στην πορεία. Κάθε άρθρο θα φέρει έναν ανθρώπινο ειδικό απέναντι σε ένα εργαλείο AI για να διερευνήσει μια διαφορετική πτυχή της γνωστικής ικανότητας. Μπορεί μια μηχανή να γράψει καλύτερο αστείο από έναν επαγγελματία κωμικό ή να ξεδιαλύνει ένα ηθικό αίνιγμα πιο κομψά από έναν φιλόσοφο; Ελπίζουμε να μάθουμε.]
Με τον ίδιο περίπου τρόπο, τα έργα τέχνης που δημιουργούνται από την τεχνητή νοημοσύνη διαταράσσουν τους αποδεκτούς κανόνες του κόσμου της τέχνης. Όπως υποστηρίζει η φιλόσοφος Alice Helliwell από το Northeastern University του Λονδίνου, εάν μπορούμε να θεωρήσουμε ριζοσπαστικά και αποκλίνοντα κομμάτια όπως το ουρητήριο του Duchamp και το κρεβάτι της Tracey Emin ως τέχνη, πώς μπορεί κάτι που δημιουργείται από έναν παραγωγικό αλγόριθμο να απορριφθεί; Άλλωστε, και τα δύο ήταν αμφιλεγόμενα εκείνη την εποχή και περιέχουν αντικείμενα που δεν έχουν δημιουργηθεί τεχνικά από το χέρι ενός «καλλιτέχνη».
«Ιστορικά, ο τρόπος με τον οποίο κατανοούμε τον ορισμό της τέχνης έχει αλλάξει», λέει ο Heliwell. «Είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί ένα ουρητήριο μπορεί να είναι τέχνη, αλλά η τέχνη που φτιάχνεται από έναν παραγωγικό αλγόριθμο δεν θα μπορούσε να είναι».
Καθ' όλη τη διάρκεια της ιστορίας, κάθε ριζοσπαστικό καλλιτεχνικό κίνημα έχει συνδεθεί στενά με το πολιτιστικό κέφι της εποχής, μια αντανάκλαση των ανησυχιών και των ανησυχιών της κοινωνίας, όπως ο Turner και τα βιομηχανικά τοπία του και η εμμονή του Da Vinci με τις επιστήμες και τα μαθηματικά. Το AI δεν διαφέρει. Οι δημιουργοί του Ai-Da, ο γκαλερίστας Aidan Meller και η ερευνήτρια Lucy Seal αναφέρουν αυτό ως βασικό λόγο για την ύπαρξη ενός ανθρωποειδούς καλλιτέχνη όπως ο Ai-Da. Είναι η προσωποποίηση ενός από τους τρέχοντες φόβους της σύγχρονης κοινωνίας, της άνοδος των αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης που αρπάζουν δουλειά και της πιθανής κυριαρχίας των ρομπότ.
Αλλά οι τεχνολογικές επαναστάσεις όπως η τεχνητή νοημοσύνη δεν χρειάζεται να σημαίνουν το «τέλος της τέχνης», όπως πολλοί φοβούνται. Αντίθετα, μπορούν να βοηθήσουν στην έναρξη μιας καλλιτεχνικής μεταμόρφωσης και να μας οδηγήσουν προς εντελώς διαφορετικούς τρόπους θέασης και δημιουργίας, κάτι που ο Marcus du Sautoy, μαθηματικός στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και συγγραφέας του The Creativity Code: Art and Innovation in the Age of AI , θα υποστήριζε.
Οι άνθρωποι είναι εξίσου επιρρεπείς στο να συμπεριφέρονται σαν μηχανές, να επαναλαμβάνουν παλιές συμπεριφορές και να κολλάνε σε κανόνες, όπως ένας ζωγράφος ή ένας μουσικός κλειδωμένος σε ένα συγκεκριμένο στυλ. «Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να μας βοηθήσει να σταματήσουμε να συμπεριφερόμαστε σαν μηχανές…και να μας κάνει να γίνουμε ξανά δημιουργικοί ως άνθρωποι», λέει ο du Sautoy. Το βλέπει ως έναν ισχυρό συνεργάτη στην επιδίωξη της ανθρώπινης δημιουργικότητας.
Υπάρχει ιστορικό προβάδισμα για τη νέα τεχνολογία που μας απελευθερώνει από τα δημιουργικά μας δεσμά. Πάρτε για παράδειγμα την εφεύρεση της φωτογραφίας το 1800. Μερικοί καλλιτέχνες έβλεπαν την κάμερα ως το αντίθετο ενός καλλιτέχνη και τις φωτογραφίες ως τον θανάσιμο εχθρό του καλλιτεχνικού κατεστημένου.
Αλλά αντί να αντικαταστήσει τη ζωγραφική, η φωτογραφία έγινε καταλύτης στην ανάπτυξη του πειραματικού κινήματος μοντέρνας τέχνης του 20ου αιώνα, καθώς οι καλλιτέχνες απομακρύνθηκαν από τον ρεαλισμό προς την αφαίρεση, μια στροφή που άνοιξε το δρόμο για τη σύγχρονη τέχνη του σήμερα.
